Lipiec 2015

 SPRAWOZDANIE Z ZEBRANIA KOŁA GRODZKIEGO W DNIU  06.07.15r

1.Informacje bieżące
-  09.07.15r -  godz. 8 ³⁵ przywitanie i dotrzymanie  towarzystwa  15 osobowej  grupie z Elbląga z dysfunkcją wzroku.
   Rejs galeonem na Westerplatte. Zwiedzanie Głównego Miasta i wizyta w Dworze Artusa.
- 11.07.15r -   kol. Andrzej Kuligowski przekazał  informacje n/t wycieczki do Torunia.
- 16.07.15r -  kol. Gienia Franczk ogłosiła, że 16.07.br o godz. 17⁰⁰ odbędzie się spotkanie członków Zarządu
  Koła Grodzkiego i Komisji Rewizyjnej.
- 18.07.15r -  kol. Janek  Lewicki zaprosił  na wycieczkę żółtym szlakiem.
- kol. Ewa Banasiak przekazała informacje n/t wolontariatu i wręczyła wolontariuszom dyplomy uznania.
- 20.07.15r -  o godz.17⁰⁰ w Domu Kultury Młyniec  przy ul. Pilotów 3  odbędą się zajęcia gimnastyczne.
- 22.07.15r -   kol.  Gienia  Franczak zaprosiła na wycieczkę rowerową  szlakiem nowych ścieżek rowerowych
 (Gdańsk- Pruszcz Gd – Gdańsk) wraz ze zwiedzaniem Faktorii.
- możliwość uczestnictwa w wykładzie n/t Zdrowa żywność dla seniorów –termin do ustalenia.
2.Wykład kol. Gieni  Franczak pt: Twierdza Wisłoujście - niezwykły  zabytek sztuki fortyfikacyjnej.
Twierdza Wisłoujście to wyjątkowy zespół budowli obronnych z XV w. Pełnił on kluczową funkcję w systemie obrony miasta. Do 1758r ujście Wisły znajdowało się kilkadziesiąt metrów od twierdzy z latarnią. Po zamuleniu Wisły wejście statków było niemożliwe i latarnia przestała istnieć. W 1848r wyspa wschodnia połączyła się z lądem a druga utworzyła półwysep Westerplatte, który oddzielił twierdzę od morza.
W XIII w.  w  twierdzy znajdował się punkt sygnalizacyjny, wejście do portu statkom wskazywał  ogień pochodzący z rozpalonego w wiadrze drewna, potem z oliwy. W 1424r zbudowano drewnianą strażnicę , w której na polecenie mistrza krzyżackiego  pobierano  opłaty i przeprowadzano kontrole przewożonych towarów. Strażnica została zniszczona przez Husytów, odbudowana a po kolejnych zniszczeniach przez silną burzę i sztorm  zbudowano ceglaną  wieżę w stylu gotyckim, która przez 276 lat była pierwszą latarnią morską. Wieża została otoczona blokhauzem  z drewna. W XVI w (podczas wojny  Gdańska z królem Stefanem Batorym) powstał Forte Carre o ścianach dł. 4 m z czterema bastionami, w których mieściły się kazamaty. Fundamenty zatopione w wodzie  wykonano z dużych skrzyń drewnianych wypełnionych piaskiem). Fort Carre otaczała fosa z mostem zwodzonym.
W  XVII w otoczono wieżę trzykondygnacyjnym wieńcem na planie koła o średnicy 31m, w którym wykonano 28 otworów strzelniczych. Armaty były zawsze w stanie gotowości. Latarnię podwyższono i zwieńczono renesansowym hełmem. Następnie  obudowano wieniec  ceglanymi, piętrowymi kamieniczkami  koszarowymi, powstało 10 domków oficerskich , punkt apteczny, punkt medyczny, dom komendanta, dom głównego artylerzysty.
Twierdza była świadkiem wielu ważnych dla Polski wydarzeń. W 1574r miało miejsce oblężenie Gdańska przez wojska polskie Stefana Batorego, trwało ok. 3 mies.  Stąd w XVII w. wyruszyły okręty króla Zygmunta III Wazy na bitwę pod Oliwę (wojny szwedzkie). W XVIII w przez 2 lata twierdzę obsadzały wojska saskie. Było to w czasie wojny o tron polski między Stanisławem Leszczyńskim, wspieranym przez Gdańsk a  Augustem III Wettynem (dynastię tę poznali uczestnicy wycieczki do Drezna), po kapitulacji Gdańska. Twierdza pełniła też funkcje więzienia. W XIX w domkach oficerskich twierdzy byli przetrzymywani przywódcy powstania listopadowego. Po II rozbiorze Polski (1793) w twierdzy były wojska pruskie. W czasie wojen napoleońskich i WMG twierdzę wzmocnili Francuzi . Zbudowano  tunel  w kształcie litery S, który chronił od strzałów na wprost. Pod koniec XIX w. zbudowano na Wisłoujściu most zwodzony. Podczas II wojny światowej kazamaty przeznaczono na magazyn, z czasem na szpital polowy. Po wojnie twierdzę obudowano opaską betonową by chroniła  jej ściany od falowania wody oraz silnych wiatrów. Po zniszczeniach wojennych zachował się tylko  jeden budynek z 1920r. należą do Polskiego do Polskiego Klubu  Morskiego. Nie zachowała się żadna oryginalna armata. Na obecną ich  ekspozycję  wykonano odlewy. W coraz liczniejszej  osadzie Wisłoujście były  83 chałupy i aż 10 kościołów (jeden wewnątrz twierdzy).
Zniszczona Twierdza w 1998 r.znalazła się na  amerykańskiej  liście 100 najbardziej zagrożonych zabytków na świecie, których utrata stanowiłaby niepowetowaną stratę dla nowych pokoleń. Rozpoczęto prace rekonstrukcyjne ale przerwano je po wybudowaniu w sąsiedztwie Siarkopolu.  Siarkę odprawiano statkami a w zapylonej osadzie można było przebywać tylko 4 godziny. Wtedy zlikwidowano osadę.
W 1975r twierdzę przekazano Muzeum Historii Miasta Gdańska. Systematyczną konserwację rozpoczęto w 1989r korzystając ze środków finansowych Światowego Programu Ochrony Zabytków (WMF) wspieranych funduszami miasta. Od 1992r Twierdza Wisłoujście  została udostępniona turystom, obecnie trwa III etap rewitalizacji twierdzy.

Opracowała  kol. Majka
{phocagallery view=category|categoryid=113|limitstart=0|limitcount=0}