Bazylika św. Brygidy - Relacja z wycieczki

W dniu 13 kwietnia 2018 r. spotkaliśmy się przed kościołem św. Brygidy na Starym Mieście, ul. Profesorska 17. 

Na wstępie kilka słów o historii świątyni.

Kościół św. Brygidy został zbudowany w połowie XIV w. Początkowo jako kaplica gdańskich pokutnic. W 1374 r. w Kościele Mariackim a następnie w kaplicy pokutnic zatrzymał się w drodze z Rzymu do Szwecji kondukt żałobny z sarkofagiem relikwii św. Brygidy Szwedzkiej. Wydarzenie to zapoczątkowało w Gdańsku kult św. Brygidy. Gdańskie pokutnice stały się zaczątkiem powstania klasztoru św. Brygidy. Kaplica pokutnic po przebudowach została wkomponowana w bryłę kościoła klasztornego. W 1400 roku w sąsiedztwie kaplicy pokutnic wzniesiono klasztor męski, który od żeńskiego, zgodnie z przepisami św. Brygidy, oddzielał wysoki mur. W 1817 r. władze pruskie skasowały zakon brygidek a zabudowania klasztorne w latach 1849-1851 uległy rozbiórce. Kościół św. Brygidy od 1840 r. stał się świątynią parafialną. Podczas działań wojennych w 1945 r. został zniszczony. W 1957 i w 1969 roku świątynię dotknęły dwa pożary. Świątynia pozostawała w ruinie do 1970 r. Następnie została przekazana diecezji. Proboszczem parafii został ks. Henryk Jankowski, który pełnił funkcję proboszcza do 2008r - do czasu przejścia na emeryturę. Zmarł 17 lipca 2010r. Był głównym inspiratorem odbudowy zniszczonego kościoła. W 1991r. papież Jan Paweł II nadał kościołowi tytuł bazyliki mniejszej. Świątynię nazwano "Kościołem Solidarności". Ksiądz Henryk Jankowski odprawiał Msze św. podczas strajków w sierpniu 1980 i od tego czasu związał się z „Solidarnością”. Tu przybywali nie tylko stoczniowcy i portowcy, ale także przywódcy państw Europy i świata. Następnie przeszliśmy do wnętrza świątyni: do Kaplicy Chrzcielnej, krypty czaszek. Zobaczyliśmy Kaplicę Solidarności, dalej w przeszklonej, kuloodpornej gablocie skarbca unikatowe bursztynowe, złocone i srebrne zbiory arcydzieł sakralnych, nieśmiertelniki, Kaplicę Matki Bożej Fatimskiej. Wystrojowi świątyni wyjątkowy charakter nadają płaskorzeźby wykonane przez Elżbietę Szczodrowską-Peplińską i Roberta Peplińskiego. Cennym elementem wyposażenia są liczne epitafia oraz obraz Hermana Hana z 1612r. "Apoteoza św. Brygidy". Odsłonięty 16.12.2017r. w prezbiterium największy na świecie Bursztynowy Ołtarz Ojczyzny zrobił na nas niewyobrażalne wrażenie. Jest ogromny, ma 120m kw. powierzchni, wysokości ok. 13m., trzy razy większy od bursztynowej komnaty. Najważniejsze jego elementy: obraz Matki Boskiej-Opiekunki Ludzi Pracy z płaszczem i rzeźbioną sukienką wykonanym z białego bursztynu, w koronach Maryi i dzieciątka 28 rubinów upamiętniających 28 robotników Wybrzeża, którzy zginęli w Grudniu 1970r fundacji D. i L. Wałęsów, monstrancja wielkości 1,73 m, piękny orzeł z rozpostartymi skrzydłami, figury św. Brygidy i Elżbiety Hesselblad, dwa krzyże -relikwiarze, wysokie na kilka metrów gałęzie winogron z bursztynowymi gronami. Na szczycie ołtarza wielkie krzyże stanowiące hołd dla ludzi, którzy oddali życie za wolność. Kompozycję uzupełnia jeszcze wiele innych elementów wykonanych z bursztynu. Dzieło jest imponujące. W budowę zaangażowało się środowisko gdańskich bursztynników. Projekt stworzyli prof. Stanisław Radwański, były rektor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku i Mariusz Drapikowski. Rzeźby na bursztynowy ołtarz stworzyli artyści Mariusz Drapikowski, Leszek Sobiech, Iwona Pomoryn oraz Kamil Drapikowski. Wykonane dzieło stanowi 1/3 całości projektu Ołtarza. Od czerwca br rusza dalszy etap realizacji budowy.

Relację przygotowała i po kościele oprowadzała: kol. Genowefa Franczak,

Zdjęcia : kol. Teresa Jurkiewicz, kol. A. Kuligowski