Kalejdoskop kulturalny - Grudzień 2024

1.BAŁTYK NA HORYZONCIE: MITY NORDYCKIE

           NCK RATUSZ STAROMIEJSKI

         2 GRUDNIA GODZ. 19.00      WSTĘP WOLNY

Zabieramy Was po raz drugi w podróż przez dawne opowieści i legendy Skandynawii. Przygody bogów, herosów, olbrzymów i elfów ukazane zostaną w nowoczesny, pełen humoru sposób, dzięki improwizacji teatralnej, gdzie aktorzy tworzą historię na żywo, bez scenariusza, reagując na sugestie publiczności oraz eksperta od Mitologii Nordyckiej.

A ponieważ jest grudzień i otacza nas coraz mocniej magiczna atmosfera, to pokażemy mity nordyckie nawiązujące do świąt! Czy wiesz, że Jul to święto na przesilenie zimowe jako symbol nadziei i nowego początku? Legendy mówią, że dzieci zostawiały przy kominku buty wypełnione sianem i cukrem dla konia boga Odyna, a ten w podziękowaniu, rano zostawiał im drobne prezenty. Święto na cześć Thora, tzw. Thurseblot, obchodzone jest w styczniu, na znak przegnania zimowych złych mocy i przygotowania się do wiosny. Zaś Walpurgis przypadające w kwietniu, to czas radości i rytuałów, gdzie światło triumfuje nad ciemnością, upamiętniając wędrówkę Odyna.

Po więcej świąt i opowieści o bogach przyjdź do Ratusza Staromiejskiego na wyjątkowe wydarzenie, które łączy dawne legendy z dynamiczną, współczesną formą wyrazu teatru improwizowanego. Wprowadź się w klimat pełen przygód.     

2.ŚWIĄTECZNE SPOTKANIE KSIĄŻKOWE

      IKM TARG RAKOWY

   4 GRUDNIA   GODZ.18                WSTĘP WOLNY

Rozmowy o książkach ze świętami w tle, panel z udziałem autorek i autorów, integracja czytających i piszących oraz warsztaty z pakowania książek na prezenty. Tak będzie wyglądało Świąteczne #spotkanieksiążkowe.

"Opowieść wigilijna", "Morderstwo w Boże Narodzenie", a może "Uwierz w Mikołaja"? Książek z motywem świątecznym nie brakuje. Weź swoją ulubioną i przyjdź porozmawiać o literaturze przy wspólnym stole i kubku aromatycznej herbaty.

Literatura przy świątecznym stole
Pierwsza część wydarzenia przyjmie formę spotkania autorskiego połączonego z dyskusyjnym klubem książki. Rozmowę o książkach ze świętami w tle rozpoczną pisarki i pisarze z Gdańska:
- Magdalena Witkiewicz, bestsellerowa autorka książek obyczajowych, w tym "Uwierz w Mikołaja", która doczekała się ekranizacji
- Dominik Kasicki i Grzegorz Bryszewski, autorzy opowiadań z antologii "Cymelium. Opowieści na świąteczną chwilę", z Mafii Literackiej.
- Całość poprowadzi organizatorka Zuzanna Gajewska, autorka m.in "Zamieci", kryminału z akcją rozgrywającą się w okresie świątecznym; moderatorka klubu #spotkaniaksiążkowe
W dyskusji będzie mógł wziąć udział każdy, bo Świąteczne #spotkanieksiążkowe to przede wszystkim integracja ludzi kochających książki (i święta ;)). Dlatego koniecznie przynieś ze sobą książkę z motywem świąt, o której chcesz opowiedzieć, którą chcesz polecić lub odradzić innym czytającym.
Książka to najlepszy prezent
Dodatkowo ta książka przyda się do nauki... pakowania książki na prezent. W drugiej części wydarzenia Anna Dukszta poprowadzi warsztaty z artystycznego pakowania książek. Pokaże ci, jak z szarego papieru, zwykłego sznurka i gałązki świerku wyczarować minimalistyczne, ale niezwykle urocze opakowanie na świąteczny podarunek.
Uwaga! W księgarni Nurty dla osób biorących udział w wydarzeniu będzie możliwość zakupu wybranych książek ze zniżką. W sam raz na mikołajkowy lub świąteczny prezent. Zwłaszcza że pakowanie będziesz już mieć opanowane :)

3.CENTRUM KULTURY : MORZE DO SŁUCHANIA

         NCK RATUSZ STAROMIEJSKI

       11 GRUDNIA GODZ.18             WSTĘP WOLNY

   Historia dźwiękowa i dziedzictwo akustyczne to pojęcia, wokół których koncentruje się nowy numer kwartalnika Czas Kultury. To także centralne zagadnienia w pracy twórczej Agaty Dyczko (Teatr Wielki w Warszawie, Radio Kapitał), pisarskiej Natalii Glinki-Hebel (Glissando, Ruch Muzyczny, Soundrive) i kompozytorskiej Dariusza Mazurowskiego (ostatnio Antenna Non Grata), z którymi podczas spotkania w Nadbałtyckim Centrum Kultury porozmawia redaktor prowadzący wydania, Filip Szałasek.

Przyjrzymy się rozmaitym praktykom i technologiom związanym z nasłuchiwaniem morza w celach nawigacyjnych, estetycznych, terapeutycznych. Wieczór w NCK stworzy okazję do rozmowy o różnych formach aktywizmu pamięciowego związanego z Bałtykiem i jego niepowtarzalnym środowiskiem dźwiękowym. Zastanowimy się, co takiego oznacza dla nas relacja z morską audiosferą, że coraz częściej i na coraz liczniejsze sposoby staramy się ją chronić i dokumentować w ramach drobnych, prywatnych inicjatyw.

Punktem wyjścia wieczoru będą fragmenty słuchowiska terenowego Serce z Bałtyku Agaty Dyczko, słuchane i komentowane wspólnie a na zakończenie set nagrań terenowych z Górek Zachodnich autorstwa Dariusza Mazurowskiego. Zapraszamy!

   4. ELEKTROMAGNETYZM MIASTA

     GDAŃSK MIASTO LITERATURY UL. DŁUGA 35

   3 GRUDNIA GODZ. 18              WSTĘP WOLNY

ELEKTROMAGNETYZM MIASTA | Spotkanie i przedpremierowy odsłuch
Centrum projektu stanowi miasto oraz doświadczenie słuchania otoczenia, ale nie tego oczywistego miasta z łatwo rozpoznawalnym pejzażem. W tym projekcie Marcin Dymiter zagłębia się w mało słyszalne obszary, wyładowania elektryczne, buczące wentylatory, wystawy sklepowe i bankomaty. Elektryczność stała się w pewnym sensie skórą miasta XXI wieku.

Nacodzień trudno o identyfikację audialną tych zjawisk, ponieważ te dźwięki przypominają chmurę, która roztacza się nad miastem, tworząc dźwiękową codzienność.   Współczesna technologia wychodzi naprzeciw tym eksploracjom geofon, urządzenie do nagrań pola elektrycznego, hydrofon do podwodnych nagrań to narzędzia służące do wyjątkowej dźwiękowej wędrówki po miejskich meandrach, aby z tysięcy brzmień wyłowić te najistotniejsze, związane z miejscem i jego przemianami.

5.CICHE ŚWIĘTA KONCERT KOLĘD STAROPOLSKICH

       WOJEWÓDZKA BILBLIOTEKA UL.OBROŃCÓW WYBRZEŻA 2      

     13 GRUDNIA   GODZ. 18             WSTĘP WOLNY

Maria Hinc, Weronika Wardzińska i Agnieszka Warecka poznały się na studiach, nie raz spotykając się na w salach i na scenach Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Rok temu, już jako absolwentki uczelni, postanowiły wrócić do wspólnego grania, biorąc na warsztat dawne kolędy z wysp Brytyjskich. To właśnie wtedy, szykując się do wspólnego kolędowania, zawiązały zespół Ciche.

Po roku działalności zespół niejako wraca do swojego pierwszego projektu cyklu Ciche Święta. Tym razem centrum repertuaru bożonarodzeniowych koncertów będą staropolskie kolędy oraz pastorałki. Nie zabraknie także znanych i śpiewanych współcześnie tytułów, by do kolędowania prawdziwie mógł się dołączyć każdy, kto poczuje taką chęć.

ZAPRASZAMY NA WSPÓLNE KOLĘDOWANIE !  

6. CHEŁMOWSKIEGO WSZECHŚWIAT WYOBRAŻONY                   ODDZIAŁ ETNOGRAFII MNG UL. CYSTERSÓW 19

       13 GRUDNIA GODZ.18              WSTĘP WOLNY

"Staram się co dzień myśleć o czymś innym nowym, aby się nie stać nudnym dla siebie i innych" - deklaracja Józefa Chełmowskiego poświadczona liczną i różnorodną spuścizną stwarza szeroką możliwość prezentacji i interpretacji jego twórczości.
Józef Chełmowski (1934-2013) - rzeźbiarz, malarz, komentator wydarzeń społecznych
i politycznych, autor kilkunastu osobliwych, filozoficznych ksiąg, w których zgłębiał tajemnice świata i człowieka, przyrody i Boga. Poprzez prace plastyczne, częstokroć opatrzone sentencjami i komentarzami, interpretował zdarzenia i kreował własny obraz świata. Był kolekcjonerem, eksperymentatorem i wynalazcą, twórcą oryginalnych konstrukcji technicznych i instrumentów muzycznych.
Pochodził z Brus na Kaszubach. Rodzima tradycja silnie wpływała na jego twórczość, inspirowała go, stanowiła punkt odniesień dla refleksji i artystycznych przedstawień. W rodzinnej zagrodzie założył swoiste muzeum - skansen, w którym wykreował niezwykły świat wypełniony własną sztuką oraz zbiorem kolekcjonowanych przedmiotów.

Tworzył przez ponad 40 lat, miał wiele indywidualnych i zbiorowych wystaw w Polsce i za granicą. Na temat jego twórczości powstały liczne filmy dokumentalne, artykuły prasowe i wydawnictwa.     

7.Z DZIEJÓW GDAŃSKA.”WYBRANE HISTORIE”

      NCK RATUSZ STAROMIEJSKI

     14 GRUDNIA 2024 – 15 STYCZNIA 2025 R. WSTĘP WOLNY

Wystawa „Z dziejów Gdańska. Wybrane historie” jest efektem inspiracji Serhiya Savchenki naszym miastem, jego zróżnicowaną architekturą i ciekawą, często kontrowersyjną historią.

Na wystawie prezentowane są wielkoformatowe prace malarskie stworzone w ciągu ostatnich trzech lat, filmowa animowana trylogia „Z dziejów Gdańska. Wybrane historie” oraz rysunki i prace malarskie powstałe na potrzeby tej animacji.

Tytuł wystawy, jak i sama idea jej realizacji, powstały ponad rok temu i stanowią kontynuację artystycznych badań artysty nad subiektywnością i względnością historii. W swoich pracach Serhiy Savchenko ukazuje, w jaki sposób zjawiska globalne wpływają na lokalne wydarzenia- stąd tytuł wystawy „Z dziejów Gdańska. Wybrane historie”
Autorami tytułowych historii są: Mateusz Sora – historyk i działacz społeczny, Arkadiusz Onasch – znany gdański restaurator, oraz Andreas Kasperski – gdańszczanin niemieckiego pochodzenia, przewodnik po Trójmieście. Ich opowieści łączą interesujące fakty historyczne o znanych gdańszczanach, takich jak Jan Heweliusz czy Daniel Chodowiecki, z osobistymi, czasem humorystycznymi komentarzami. Na podstawie ich narracji powstały filmy animowane, do których artysta stworzył ponad 12 000 rysunków i prac malarskich, a praca nad filmami zajęła mu ponad 7 miesięcy.

8. CXLIII Krakowski Salon Poezji w Gdańsku

NCK RATUSZ STAROMIEJSKI  

     15 GRUDNIA GODZ. 11-12,30     WSTĘP WOLNY        

Gościem Salonu będzie wspaniała aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna Anna Radwan.
Aktorka jest związana z Narodowym Starym Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Jest również profesorem Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Znana z roli w Damie Kameliowej, (A. Dumas), reżyserowanej przez Jerzego Antczaka.

„Świat” to program, który aktorka zaprezentuje gdańskiej publiczności, na który składają się wiersze:

·               Ewy Lipskiej

·               Krystyny Dąbrowskiej

·               Krystyny Miłobędzkiej

·               Anny Piwkowskiej

·               Marty Podgórnik
·               Małgorzaty Lebdy

     9.GDAŃSKIE WODY. FONTANNY – WYKŁAD PROF.

       ANDRZEJA JANUSZAJTISA   NCK RATUSZ STAROMIEJSKI

       18 GRUDNIA GODZ.18              WSTĘP WOLNY  

Zapisy w księgach miejskich ukazują, że pierwszą fontannę jeszcze w formie wodotrysku zainstalowano w 1549 roku na Długim Targu. Na starej rycinie Aegidiusa Dickmanna, została na niej ukazana podobizna Neptuna króla mórz. Rajcy gdańscy postanowili znaleźć rzemieślników, którzy stworzą dostojną fontannę na miarę hanzeatyckiego Gdańska. Burmistrz gdański Bartłomiej Schachmann, jako pierwszego do stworzenia fontanny, wybrał Jakuba Kordes z Lubeki, który przedstawił ozdobny projekt wodotrysku w latach 1603-1605. Jednak ostatecznie nie otrzymał on zlecenia. Fontanna Neptuna miała być w zamierzeniu, skierowana przodem do kamieniczek, które były siedzibą królów polskich gdy odwiedzali Gdańsk. Mało tego, na znak poddaństwa Neptun chylił głowę przed oknami ich czasowych siedzib. 

W latach 1606-1615 ponownie pracowano nad projektami a co za tym idzie, trwały prace rzeźbiarskie i odlewnicze. Projekt figury króla mórz wykonał rzeźbiarz flamandzki Piotr Husen a waga jej to 650 kg. Natomiast instalacje wodne sa dziełem Ottmara von Wettnera. Adam Wijbe zlecił umieszczenie zbiorników wodnych na poddaszu Dworu Artusa, ponieważ woda doprowadzana z kunsztu wodnego na Targu Siennym miała zbyt niskie ciśnienie.

Samo uruchomienie Fontanny Neptuna, odbyło się 9 października 1633 r. ale ze względu na kłopoty techniczno-inżynieryjne, działanie fontanny zainaugurowano dopiero 23 marca 1634 r.

OPRACOWAŁA: ALINA LEWICKA